Η πιο συχνή ερώτηση που κάνουν τα νέα κορίτσια στο ιατρείο είναι αν μπορούν να κάνουν παιδιά!Έχει δημιουργηθεί από την κοινωνία μας ένα αδικαιολόγητο άγχος στις γυναίκες για την γονιμότητα τους. Η αξία τους καθορίζεται από την τεκνοποίηση και η αποτυχία αυτής, τους χρεώνεται σχεδόν αποκλειστικά!Τα πράγματα, ωστόσο, δεν είναι έτσι! Τα αίτια είναι αντίστοιχα και στα δύο φύλα, ενώ υπάρχει και ένα σημαντικό ποσοστό αδιάγνωστης υπογονιμότητας, γύρω στο 15%.
Υπογόνιμο ονομάζουμε ένα ζευγάρι, το οποίο μετά από ένα χρόνο ελεύθερων (χωρίς τη χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων) τακτικών, φυσιολογικών ερωτικών επαφών δεν έχει επιτύχει κύηση. Γι’ αυτή την περίπτωση χρησιμοποιείται ο όρος πρωτοπαθής υπογονιμότητα. Από την άλλη υπάρχουν και περιπτώσεις δευτεροπαθούς υπογονιμότητας που το ζευγάρι δυσκολεύεται στην απόκτηση κι άλλου παιδιού.
Σήμερα ο Π.Ο.Υ. υπολογίζει ότι το 15% των ζευγαριών (περίπου 48 εκατομμύρια) δυσκολεύεται να αποκτήσει παιδιά.
Πρακτικά υπογονιμότητα προκαλείται όταν υπάρχει:
- Αδυναμία παραγωγής υγιών γαμετών (ωάριο-σπερματοζωάριο).
- Αδυναμία των γαμετών να έρθουν σε επαφή και να γίνει η γονιμοποίηση.
- Αδυναμία εμφύτευσης του γονιμοποιημένου ωαρίου στην μήτρα.
- Αδυναμία ολοκλήρωσης της εγκυμοσύνης.
Αίτια γυναικείας υπογονιμότητας αποτελούν:
- Οι διαταραχές παραγωγής ωαρίων (εκδηλώνεται με διαταραχές της περιόδου) από συγγενείς ανωμαλίες των ωοθηκών, εκτομή τους, πρώιμη εμμηνόπαυση, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, διαταραχές λειτουργίας θυρεοειδούς ή επινεφριδίων, ψυχογενείς παράγοντες, μεγάλη απώλεια ή αύξηση βάρους και επίδραση φαρμάκων.
- Δυσλειτουργία σαλπίγγων λόγω φλεγμονής, συγγενών ανωμαλιών, συμφύσεων και ενδομητρίωσης.
- Φλεγμονές στον τράχηλο όπως χλαμύδια , συγγενείς ανωμαλίες τραχήλου, ανεπάρκεια/εχθρική τραχηλική βλέννη.
- Προβλήματα από την μήτρα όπως συγγενείς ανωμαλίες, απλασία και υποπλασία, ενδομητρικές συμφύσεις, πολύποδες, φλεγμονές, ινομυώματα.
- Ανοσολογικοί παράγοντες και αυτοάνοσα νοσήματα.
- Η ηλικία της γυναίκας: η μέγιστη γονιμότητα είναι σε ηλικία 24 ετών 86% ,ενώ πέφτει στα 35 έτη στο 52%,
- Ο τρόπος ζωής, η χρήση ουσιών, αλκοόλ και το κάπνισμα επιδρούν στη γονιμότητα.
Αίτια ανδρικής υπογονιμότητας αποτελούν:
- Ενδοκρινολογικοί παράγοντες.
- Τραυματισμός.
- Φλεγμονή.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες :τοξικές ουσίες, ακτινοβολία, αυξημένη θερμοκρασία στην περιοχή των όρχεων, χρήση ουσιών, αλκοόλ,κάπνισμα και κατανάλωση καφέ- πάνω από 5 φλυτζάνια καφέ ημερησίως.
- Ανατομικοί παράγοντες, κιρσοκήλη απαντάται στο 10%.
- Παλίνδρομη εκσπερμάτιση.
- Αυτοανοσία σπερματοζωαρίων.
- Συχνότητα σεξουαλικών επαφών: Η αυξημένη συχνότητα προκαλεί μείωση του όγκου του σπέρματος, ενώ η μειωμένη προκαλεί ελάττωση της κινητικότητας του
Πώς γίνεται η διάγνωση και όλα όσα πρέπει να κάνουμε:
Η διερεύνηση της γυναικείας υπογονιμότητας γίνεται αρχικά με την λήψη ενός πλήρους ατομικού και οικογενειακού ιστορικού. Ακολουθεί το γυναικολογικό check up : test pap – καλλιέργειες κολποτραχηλικού-κολποσκόπηση-ενδοκολπικός υπέρηχος, ορμονολογικό προφίλ, έλεγχος για θρομβοφιλία και αυτοάνοσα νοσήματα .Πιστοποιείται η βατότητα των σαλπίγγων με σαλπιγγογραφία ή αφρό – HyCoSy. Σημαντική είναι και η προσφορά της υστεροσκόπησης καθώς ελέγχουμε την ενδομητρική κοιλότητα και την ποιότητα του ενδομητρίου. Ανάλογα με τα ευρήματα η αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική, χειρουργική, συνδυασμός ή υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (σπερματέγχυση, εξωσωματική γονιμοποίηση, δωρεά, παρένθετη μήτρα).
Η υπογονιμότητα αποτελεί ένα σύνθετο ιατρικό, ψυχολογικό και κοινωνικό πρόβλημα. Είναι γεγονός ότι τα ζευγάρια βιώνουν ιδιαίτερο άγχος μέχρι την επίτευξη της πρώτης εγκυμοσύνης, το οποίο επιτείνεται από τους οικείους. Συνιστάται ηρεμία, υπομονή, σωστή διατροφή και άθληση, καλή υγιεινή και σωστή ενημέρωση από το γιατρό τους.
Για περισσότερες πληροφορίες: https://lazaraki.gr/
Ιατρείο : Ηρώδου Αττικού 7 – Κηφισιά 14561, Δ Κτίριο, 2ος Όροφος
Cover photo: Pexels
