Οι περίοδοι είναι επώδυνες και η προσπάθεια να αγνοηθεί ο πόνος είναι σημαντική για τη συνέχιση της εργασίας και της κοινωνικής ζωής. Τουλάχιστον, αυτό ισχύει για το 91% των γυναικών που έχουν βιώσει κάποια μορφή δυσμηνόρροιας, την ιατρική ονομασία για τις επώδυνες περιόδους, σε κάποια στιγμή της ζωής τους.
Αλλά σύμφωνα με μια ανασκόπηση από το περιοδικό Epidemiological Review, η δυσμηνόρροια είναι το πιο συχνό σύμπτωμα της εμμήνου ρύσεως. Σχεδόν το 30% όσων ζουν με αυτήν εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα κι έναν πόνο τόσο χρόνιο που επηρεάζει την καθημερινότητά τους. Όμως, παρά το πόσο συνηθισμένη είναι, θα πρέπει ποτέ ο πόνος να θεωρείται εντάξει;
«Πρωτοπαθής δυσμηνόρροια ονομάζεται ο πόνος περιόδου χωρίς αναγνωρίσιμες αιτίες ή παθολογία», εξηγεί η Zahra Ameen, σύμβουλος γυναικολόγος στην κλινική Cadogan. «Πιστεύεται ότι προκαλείται από την παραγωγή χημικών ουσιών της μήτρας που ονομάζονται προσταγλανδίνες κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως που προκαλούν συσπάσεις και πόνο στη μήτρα».
Αυτός είναι ο τυπικός «πόνος περιόδου», με συμπτώματα που περιλαμβάνουν παλλόμενο πόνο ή πίεση στην κοιλιά, στη μέση, στους γοφούς ή στο εσωτερικό των μηρών. «Άλλα συμπτώματα όπως κόπωση, ναυτία, διάρροια ή έμετος μπορεί επίσης να συνοδεύουν τη δυσμηνόρροια», προσθέτει η Ameen.Αλλά μόνο και μόνο επειδή δεν υπάρχει υποκείμενη πάθηση που να προκαλεί πρωτοπαθή δυσμηνόρροια, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι φυσιολογικό. Ενώ όλοι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε λίγη δυσφορία στο σώμα μας, ο πόνος είναι μια διαφορετική ιστορία. Μια εργασία του 2015 που δημοσιεύτηκε στο Human Reproduction Update ανέφερε ότι η πάθηση είναι παράγοντας κινδύνου για ινομυαλγία αργότερα στη ζωή, καθώς και ότι έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής για έως και μερικές ημέρες κάθε μήνα.
«Οι γυναίκες με πρωτοπαθή δυσμηνόρροια έχουν σημαντικά μειωμένη ποιότητα ζωής, κακή διάθεση και κακή ποιότητα ύπνου κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως σε σύγκριση με την ανώδυνη ωοθυλακική φάση τους και σε σύγκριση με τη φάση της εμμήνου ρύσεως των γυναικών χωρίς πόνο», καταλήγει η έκθεση.
Η δευτεροπαθής δυσμηνόρροια περιγράφει τον πόνο που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα άλλων αναπαραγωγικών προβλημάτων. «Αυτές περιλαμβάνουν καταστάσεις όπως η ενδομητρίωση, τα ινομυώματα, η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου ή η αδενομύωση. Ο πόνος μπορεί να είναι ακραίος και εξουθενωτικός, μεμυϊκές κράμπες, ναυτία, έμετο, κόπωση, διάρροια και ρίγη», εξηγεί η Ameen.
Δεδομένων των όσων γνωρίζουμε για τους μεγάλους χρόνους αναμονής αναγνώρισης των προβλημάτων υγείας των γυναικών (για παράδειγμα, χρειάζονται κατά μέσο όρο επτά χρόνια για να μάθεις ότι έχεις ενδομητρίωση) και το τεράστιο χάσμα στην υγεία των φύλων, ο πόνος έχει γίνει τακτικό μέρος της ζωής πολλών γυναικών. Και σύμφωνα με μια αναφορά του 2018 από το περιοδικό BMC Women’s Health, πολλοί δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη όταν το αναφέρουν.
«Η δυσμηνόρροια δεν θεωρήθηκε έγκυρο ζήτημα υγείας από τις γυναίκες, τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης ή την κοινωνία και η θεραπεία για τις γυναίκες που πάσχουν από αυτήν διέφερε ως προς την αποδοχή και την αποτελεσματικότητα», κατέληξαν οι ερευνητές.
Πώς να αντιμετωπίσεις τη δυσμηνόρροια
Επί του παρόντος δεν υπάρχει «θεραπεία» για τη δυσμηνόρροια εκτός από παυσίπονα. Ορισμένα ιατρικά επαγγέλματα συνταγογραφούν αντισυλληπτικά χάπια ή προσφέρουν θεραπεία για την υποκείμενη αιτία σε δευτερεύουσες περιπτώσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες συμβουλές βασίζονται στον τρόπο ζωής, με παρεμβάσεις όπως η άσκηση,όταν είναι δυνατόν (είναι εντάξει να μην μπορείς να κάνεις έντονες προπονήσεις όταν εμφανίζεται δυσμηνόρροια,) και η ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης αλκοόλ και του καπνίσματος. Κατά ειρωνικό τρόπο, το άγχος και η κατάθλιψη συνδέονται με την επιδείνωση της δυσμηνόρροιας, μιας κατάστασης που είναι, από τη φύση της, πολύ στρεσογόνος.
Επομένως, ίσως ο πιο σημαντικός τρόπος για να φροντίσεις την υγεία σου εάν έχεις δυσμηνόρροια είναι να μην την αποδεχτείς ως φυσιολογική. «Είναι σημαντικό να λάβετε μια ακριβή διάγνωση για να καταστεί δυνατό ένα αποτελεσματικό σχέδιο θεραπείας. Εάν έχετε ανησυχίες σχετικά με τις περιόδους σας, ιδιαίτερα εάν μόλις ξεκινήσατε την περίοδό σας ή έχει υπάρξει μια ξαφνική ή οξεία αλλαγή στη φύση της (για παράδειγμα, εάν είναι ξαφνικά πιο βαριές, πιο επώδυνες, ακανόνιστες ή εάν έχετε φούσκωμα και πίεση), τότε είναι σημαντικό να ζητήσετε ιατρική γνώμη και περαιτέρω αξιολόγηση και συμβουλές από τον γιατρό σας ή τον ειδικό γυναικολόγο σας», εξηγεί η Ameen.
