Η σκηνοθέτρια της ταινίας «Όχι Αύριο», που ταξιδεύει σε όλη την Ευρώπη και πρόσφατα τιμήθηκε με SAG Award και το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ της Τεργέστης στην Ιταλία, Αμέρισσα Μπάστα, μιλά στο ELLE για τη σημασία της καταγραφής του γυναικείου βιώματος στον κινηματογράφο χωρίς επεξηγήσεις και διδακτισμούς, τις ανισότητες μεταξύ ανδρών και γυναικών που μαστίζουν ακόμη τον κλάδο και μας μαρτυρά λίγα πράγματα για τον χαρακτήρα της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας της Life in a Beat που ξεκινά γυρίσματα αυτόν τον Αύγουστο.
«Σίγουρα σήμερα τα πράγματα είναι πιο αισιόδοξα από ό,τι στο παρελθόν σε σχέση με το πόσο εύκολο είναι να κάνει σινεμά μια σκηνοθέτρια. Οι γυναίκες συμμετέχουν και συμβάλλουν καταλυτικά σε κάθε φάση του δημιουργικού ταξιδιού μιας ταινίας, ωστόσο εξακολουθεί να υφίσταται ανισότητα, τόσο στο κομμάτι των αμοιβών όσο και στη διεκδίκηση των leading θέσεων (διεύθυνση φωτογραφίας, σκηνοθεσία), όπου εξακολουθούν να υπερτερούν αριθμητικά οι άντρες. Κάθε δυναμική, δημιουργική θηλυκή παρουσία που κατορθώνει να αφήσει το στίγμα της στο κινηματογραφικό σύμπαν είναι σημαντική για όλες τις υπόλοιπες που διεκδικούν τον χώρο που τους αξίζει.
Αναζητώ σε κάθε περίπτωση να συνεργάζομαι με επαγγελματίες που αγαπούν τον κινηματογράφο και σέβονται τους συνεργάτες τους, ανεξαρτήτως φύλου. Έχω την τύχη να έχω δουλέψει με εξαιρετικές συνεργάτιδες, όπως, για παράδειγμα, η σκηνογράφος μας Κυριακή Τσίτσα και η κορυφαία makeup artist Εύη Ζαφειροπούλου και είμαι πραγματικά ευγνώμων γι΄ αυτό. Σίγουρα οι ταινίες μας δεν θα ήταν ίδιες χωρίς τη δουλειά τους. Η συνεργασία και η αλληλεγγύη όλων των ανθρώπων του χώρου μπορεί να βοηθήσει τον κινηματογράφο. Είμαστε μια μικρή χώρα, μια πολύ μικρή κινηματογραφική αγορά, όμως η κινηματογραφική μας φωνή ακούγεται δυνατά πλέον και εκτός Ελλάδας. Προσωπικά χαίρομαι και πανηγυρίζω με κάθε καλή ταινία που δημιουργείται από Έλληνα ή Ελληνίδα και με κάθε διάκριση που παίρνουν οι ταινίες μας. Οι γυναίκες κινηματογραφίστριες διεκδικούν πλέον τον χώρο και την προσοχή που τους αξίζει, αλλά σίγουρα μπορούν και πρέπει να γίνουν πολλά ακόμα βήματα στο κομμάτι αυτό. Το γυναικείο βίωμα στη μεγάλη οθόνη γίνεται όλο και πιο εμφανές, όλο και πιο έντονο. Υπάρχει ανάγκη για μια δίκαιη και ρεαλιστική απεικόνιση της θηλυκότητας, χωρίς ωραιοποίηση, και απελευθερωμένη από στερεοτυπικά παρελκόμενα. Για αποδοχή της ευαλωτότητας, της σεξουαλικής επιθυμίας, της αυτοδιάθεσης του σώματος. Η κινηματογραφική γλώσσα μπορεί να συμβάλει στη διερεύνηση του πολύπλοκου θηλυκού ψυχισμού, ψηλαφίζοντας και φωτίζοντας τις λεπτές αποχρώσεις του, αποφεύγοντας όμως να γίνει επεξηγηματική ή διδακτική.
Τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί εξαιρετικές ταινίες από Ελληνίδες που είχαν καλή πορεία και εκτός των συνόρων μας. Είναι πολλές οι σκηνοθέτιδες που παρακολουθώ. Θα ξεχωρίσω τη Θέλγεια Πετράκη, τη Ζακλίν Λέντζου, την Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη και τη Σοφία Γεωργοβασίλη, για την τόλμη τους και την ξεχωριστή ματιά τους.
Οι δικές μου ταινίες αφορούν τις ζωές των ανθρώπων που θα μπορούσαν να ζουν στη διπλανή μας πόρτα. Επιχειρώ να φωτίσω τις ιστορίες τους χωρίς να τους κρίνω, προσπαθώντας να μπω στη θέση τους και να κατανοήσω τις επιλογές τους. Αποφεύγω τις πολλές ταμπέλες, θα έλεγα απλώς ότι προσπαθώ να προσεγγίζω το θέμα μου κάθε φορά με ειλικρίνεια, αυθεντικότητα και τρυφερότητα.
Το να κάνεις σινεμά είναι σύνθετο, πιστεύω ότι όποι@ τελικά αποφασίζει να ασχοληθεί και να μην πτοηθεί από τις δυσκολίες του, είναι γιατί δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά. Η κινητήρια δύναμη είναι μια εσωτερική ανάγκη να ειπωθεί μια ιστορία προσωπική και σημαντική για εμένα και να ιδωθεί και να καταφέρει να αγγίξει την ψυχή του θεατή. Έχω την τύχη να ασχολούμαι με τον κινηματογράφο και το βιβλίο από την πλευρά της δημιουργίας και από την πλευρά της επικοινωνίας αντίστοιχα. Είναι επιλογές μου, εξαιρετικά σημαντικές και οι δύο, και νιώθω τυχερή γι’ αυτό. Βολικό δεν είναι τίποτα από τα δύο, ο χώρος του πολιτισμού δεν προστατεύεται και δεν στηρίζεται όσο αξίζει, αντίθετα βάλλεται από παντού. Ωστόσο, εάν πρόκειται να αγωνίζεσαι για κάτι, σίγουρα έχει νόημα να το κάνεις για κάτι που αγαπάς πολύ.
Δείτε το τρέιλερ του «Οχι Αύριο»:
Αυτό τον καιρό, ετοιμάζω τη πρώτη μου μεγάλου μήκους ταινία. Εκτός απροόπτου, το φιλμ μας θα γυριστεί τον ερχόμενο Αύγουστο στην Αθήνα. Είναι μια συμπαραγωγή Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας. Η ιστορία της ακολουθεί τη Λένα, μια εικοσάχρονη κοπέλα που αντιμετωπίζει τη σκληρή πλευρά της ζωής και μέσα από αυτό ενηλικιώνεται και καλείται να πάρει αποφάσεις ζωής, χωρίς ποτέ να εγκαταλείπει την ελπίδα για ένα πιο αισιόδοξο μέλλον. Η γυναίκα εργαζόμενη, η γυναίκα μητέρα, η γυναίκα με όνειρα για το μέλλον και οι τρικλοποδιές που αντιμετωπίζει προσπαθώντας να παίξει όλους αυτούς τους ρόλους βρίσκονται στο επίκεντρο της αφήγησης. Επίσης, το κατά πόσο μπορεί κάποιος άνθρωπος να ξεφύγει και να ξεχωρίσει από το background του και να μη συμβιβαστεί με αυτό που υποτίθεται ότι είναι προδιαγεγραμμένο. Ο τίτλος της ταινίας είναι Life in a Beat. O κεντρικός χαρακτήρας είναι μια νέα γυναίκα προερχόμενη από πολύ χαμηλό οικονομικό και κοινωνικό background που ζει στις γειτονιές του κέντρου της σύγχρονης Αθήνας και προσπαθεί να χαράξει τη δική της πορεία. Αναφέρεται στα εργασιακά δικαιώματα, στο δικαίωμα της γυναίκας να ορίζει το σώμα της, στη μητρότητα, στον έρωτα, στην οικογένεια, στη φιλία».
