Της Φιλίππας Δημητριάδη
Αν και έχουν γίνει σημαντικά βήματα, ως κοινωνία δεν έχουμε καταφέρει να κάνουμε κτήμα μας τις αρχές του body positivity, εκείνου του κινήματος που προάγει δηλαδή την αποδοχή των σωμάτων όλων των σχημάτων και των υφών και οδηγεί με τη σειρά του σε υγιείς απεικονίσεις του γυναικείου σώματος.
Κι όταν λέμε κτήμα, εννοούμε η αντίδραση σε ένα σώμα, όπως κι αν αυτό μοιάζει, να είναι αντανακλαστικά ουδέτερη χωρίς να χρειάζεται να αναλύσουμε ή ακόμη και να επιβραβεύουμε γυναίκες για το θάρρος τους να ποζάρουν, για παράδειγμα, μπροστά στο φακό με όλες τις ατέλειές τους εκτεθειμένες. Για να φτάσουμε όμως εκεί, ναι, πρώτα πρέπει να γράψουμε ξανά και ξανά πόσο γενναία και ριζοσπαστική είναι μια τέτοια πράξη, αφού για χρόνια όλες μας καταναλώναμε μια στρεβλή εικόνα του πώς μοιάζει ένα “τέλειο σώμα”.
Αλλά ας είμαστε δίκαιοι, τα θεμέλια έχουν μπει και για αυτό, αν μπορούμε να πούμε πως έχουμε φτάσει σε ένα καλό σημείο αποδοχής της μοναδικότητας του κάθε σώματος, μια τελευταία τάση στις αισθητικές επεμβάσεις, ένα απαράδεκτο viral video στο TikTok, κι ένα απροσδόκητο trend στο ίδιο μέσο μας έκαναν να σκεφτούμε αν τελικά γινόμαστε μάρτυρες ενός νέου κοινωνικού κινήματος που ανατρέπει τα στερεότυπα γύρω από την ομορφιά: εκείνου του Face Positivity.
Πριν από μερικούς μήνες μια αισθητικός δημοσίευσε ένα βίντεο στο TikTok στο οποίο ανέλυε τις παρεμβάσεις που θα έκανε στο πρόσωπο της Natalia Dyer, της ηθοποιού που υποδύεται την Nancy στη δημοφιλή σειρά του Netflix, “Stranger Things”. H Dyer διαθέτει ένα πολύ ιδιαίτερο πρόσωπο με έντονες γωνίες το οποίο, όπως είναι αυτονόητο, την καθιστά ξεχωριστή, ενώ δεν είναι ψέμα να πούμε ότι ίσως και να υπήρξε καθοριστικό στο να ενσαρκώσει τον συγκεκριμένο χαρακτήρα που ζει πίσω στα 80s’. Στο βίντεο, το οποίο – ευτυχώς – ξεσήκωσε τόσες αντιδράσεις που κατέβηκε, η αισθητικός εμφανιζόταν μπροστά από μια τεράστια φωτογραφία της ηθοποιού και με τη βοήθεια του photoshop έκανε τις “απαραίτητες” αλλαγές στο πρόσωπό της, μεταμορφώνοντάς την σε έναν εντελώς διαφορετικό άνθρωπο.
i could never be a celebrity because if someone made a video like this about me i would get violent pic.twitter.com/4mgNbZcwHb
— 𝖓𝖎𝖑𝖔 (evil hag) (@probablypersian) July 24, 2022
Λίγους μόλις μήνες πριν από αυτό το περιστατικό η Bella Hadid, σε συνέντευξή της σε γνωστό γυναικείο περιοδικό είχε δηλώσει πως μετάνιωσε που έκανε πλαστική στη μύτη στα 14 της χρόνια, αφαιρώντας από το πρόσωπό της ένα χαρακτηριστικό της καταγωγής της, “Πιστεύω πως μεγαλώνοντας θα ταίριαζε στο πρόσωπό μου”, είχε πει. Ακόμα πιο πρόσφατα, η Jane Fonda η οποία έχει μιλήσει ανοιχτά και στο παρελθόν για το λίφτινγκ προσώπου στο οποίο έχει υποβληθεί, δήλωσε ότι μετάνιωσε για τη διαδικασία και ότι έκτοτε δεν την έκανε ξανά.
View this post on Instagram
Παράλληλα, σε ρεπορτάζ του Dazed Digital αναφέρεται ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο η αντιστροφή αισθητικών επεμβάσεων – και πιο συγκεκριμένα ρινοπλαστικών – έχει αυξηθεί σημαντικά, ενώ τα νούμερα των ρινοπλαστικών που μετατρέπουν φυσικές μύτες σε “Instagram Face material” μειώνονται χρόνο με το χρόνο. Και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όμως, στις ΗΠΑ, σύμφωνα με στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της Αμερικανικής Εταιρείας Πλαστικών Χειρουργών γυναίκες από τις γενιές των millennials και των zoomers, υποβάλλονται ξανά σε ρινοπλαστικές για να κάνουν “undo” της προηγούμενης παρέμβασης στο πρόσωπό τους και να επαναφέρουν – στο μέτρο του δυνατού – την πρωτύτερη εμφάνιση της μύτης τους.
Στην πιο φωτεινή πλευρά του TikTok, κι όχι σε εκείνη που αισθητικοί αποφασίζουν για τα πρόσωπα προβεβλημένων ανθρώπων χωρίς να τους το ζητήσει κανείς, το hashtag #nosetrend είναι γεμάτο από δημοσιεύσεις χρηστών που γιορτάζουν αστειευόμενοι τη φυσική τους μύτη ως “τάση”.
@coffee_obsessed0 My nose was my biggest insecurity until this vid #confidence#blackandwhite#nose#trend#viral#fyp#she#they ♬ оригинальный звук – speed songs
Ηγέτες αυτής της νέας αντιμετώπισης της ομορφιάς κάθε προσώπου, όπως ήταν αναμενόμενο, είναι οι Zoomers, η γενιά που αυτή τη στιγμή καθορίζει από τον τρόπο που ντυνόμαστε, μέχρι τι προϊόντα ποπ κουλτούρας καταναλώνουμε. Όπως φαίνεται, η “νέα γενιά” αδιαφορεί για την τελειότητα, έχει βαρεθεί τα φίλτρα και τις όποιες παρεμβάσεις και αναδεικνύει κάθε ιδιαίτερο χαρακτηριστικό σε σύμβολο μοναδικότητας και ομορφιάς.
Βιώνουμε ήδη το face positivity; Ενδεχομένως. Η αισιόδοξη πλευρά μας, λέει πως ναι και πως ακόμα και μέσα από το trend μπορεί να καθιερωθεί η αλλαγή, όμως κρατάμε μια επιφύλαξη. Όπως και με το body positivity έτσι και με την προοπτική ενός νέου κινήματος όπως το face positivity, η άποψη που θέλει τα φυσικά μας χαρακτηριστικά, τα χείλη, τις μύτες και τα σώματα με τα οποία γεννιόμαστε όμορφα και ξεχωριστά οφείλει να γίνει επικρατούσα, αλλά όχι επιβεβλημένη. Να περάσει υποδόρια, να γίνει μέρος της παιδείας μας ως κοινωνία και να αποφύγει τη μεγάλη παγίδα, εκείνη που θα μας κάνει επικριτικούς απέναντι στα άτομα εκείνα που νιώθουν πραγματικά δυστυχισμένα με κάποιο χαρακτηριστικό τους κι επιθυμούν να το αλλάξουν.
Ένα από τα βασικότερα στοιχεία της ενδυνάμωσης κάθε ατόμου, ενός ακόμη αιτήματος των καιρών μας, είναι η έκφραση της μοναδικότητάς μας να γίνεται με τους δικούς μας όρους, όμως για την ώρα ισορροπούμε λίγο άχαρα ακόμα στη λεπτή εκείνη γραμμή ανάμεσα στην αποδοχή και την καταδίκη. Αν ένα άτομο λοιπόν επιθυμεί να αλλάξει το πρόσωπό του, αυτό δεν θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο κριτικής, όπως ακριβώς και το να μην το πειράξει και να διατηρήσει τα φυσικά του χαρακτηριστικά. Αυτό θα είναι πραγματικό face positivity.
