Η νέα χρονιά έχει ξεκινήσει και τα πράγματα φαίνονται κάπως… ζοφερά. Αγωνιζόμαστε να βάλουμε ένα τέλος στην πανδημία, οι ώρες της ημέρας παραμένουν λίγες, η παραλλαγή Omicron έχει εισβάλλει στη ζωή μας και ο μουντός καιρός του χειμώνα σίγουρα δεν βοηθούν να κάνουμε την καλύτερη αρχή για το 2022. Όμως, υπάρχει ακόμη καιρός για να ξεκινήσουμε τη χρονιά δυναμικά, να αλλάξουμε νοοτροπία και να περάσουμε 12 χαρούμενους μήνες. Χρειάζονται μόνο μερικές αλλαγές για να καταφέρουμε να αφήσουμε πίσω τις καταστροφικές σκέψεις και να τις αντικαταστήσουμε με μία θετική στάση ζωής.
«Δεκαετίες έρευνας στον τομέα της θετικής ψυχολογίας έχουν δείξει ότι η θετική νοοτροπία μπορεί να βελτιώσει τη σωματική μας υγεία, να μας προστατεύσει από την εξουθένωση, να αυξήσει τις πιθανότητές μας για επιτυχία στη δουλειά και ακόμη και να προσθέσει χρόνια στη ζωή μας», εξηγεί η Sophie Cliff, γνωστή και ως The Joyful coach.
Αφού εργάστηκε στο Τμήμα πωλήσεων και μάρκετινγκ σε εταιρείες όπως η Walt Disney και η Hallmark Cards για μια δεκαετία, η Cliff αποφάσισε να επανεκπαιδευτεί στον τομέα της θετικής ψυχολογίας πριν από τρία χρόνια. Τώρα, ως The Joyful Coach, υποστηρίζει τους ανθρώπους προκειμένου να ζήσουν μια πιο «χαρούμενη» ζωή.
«Πιστεύω πολύ ότι τα πράγματα μπορούν να πάνε καλύτερα», συνεχίζει. «Και το πιο σημαντικό για το κλίμα της εποχής είναι ότι η θετική νοοτροπία έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ανθεκτικότητα και την δυνατότητα ανάκαμψης, που σημαίνει ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα το άγχος και τις δυσκολίες της ζωής».
Τι σημαίνει λοιπόν να είσαι θετικός άνθρωπος; Ενώ μερικοί από εμάς μπορεί να πιστεύουμε ότι βλέπουμε εκ φύσεως το ποτήρι είτε μισογεμάτο είτε μισοάδειο, η Cliff λέει ότι η αισιοδοξία και η απαισιοδοξία δεν είναι σταθερά χαρακτηριστικά μίας προσωπικότητας.
«Όλοι μας έχουμε την ικανότητα να γίνουμε πιο αισιόδοξοι αν το θέλουμε», εξηγεί. «Μια άσκηση που μου αρέσει να χρησιμοποιώ με τους πελάτες μου είναι να τους ζητήσω να δουν μια δεδομένη κατάσταση με απαισιόδοξο και αισιόδοξο πρίσμα και να σκεφτούν τι τους κάνει να νιώθουν καλύτερα ή του οδηγοί σε πιο θετικά αποτελέσματα. Συχνά όταν δοκιμάζουν το φακό της αισιοδοξίας βλέπουν τα οφέλη του να κοιτάζουν τη ζωή από τη θετική της πλευρά».
Όσοι σκέφτονται πιο αισιόδοξα θα μπορούσαν επίσης να κάνουν θαύματα για την ψυχική και σωματική τους υγεία. Μια εργασία που δημοσιεύτηκε στο Psychological Bulletin το 2005 εξέτασε μελέτες σε πάνω από 275.000 ανθρώπους και διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι είναι λιγότερο πιθανό να καπνίζουν, να έχουν προβλήματα με κατάχρηση ουσιών ή να ακολουθούν μία ανθυγιεινή διατροφή εάν έχουν θετική νοοτροπία. Μια ξεχωριστή μελέτη από το King’s College του Λονδίνου το 2016 διαπίστωσε ότι η θετική σκέψη, ιδιαίτερα η οπτικοποίηση και η αισιόδοξη συνομιλία με τον εαυτό μας, μπορεί να μειώσει τις ενοχλητικές αρνητικές σκέψεις και να μειώσει τα συναισθήματα άγχους.
Πώς μπορούμε να μετατρέψουμε το απαισιόδοξο μυαλό μας σε αισιόδοξο;
Από τότε που η πανδημία μπήκε στη ζωή μας πριν από σχεδόν τρία χρόνια, νιώθουμε ότι πολλά πράγματα είναι έξω από τον έλεγχό μας, γι’ αυτό η Cliff συμβουλεύει ότι πρέπει να εστιάζουμε σε αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και όχι σε αυτά που δεν μπορούμε. «Τα τελευταία χρόνια μας έδειξαν ότι τόσα πολλά είναι αβέβαια που μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε συγκλονισμένοι ή απογοητευμένοι, αλλά το να εστιάζουμε σε αυτά που μπορούμε να ελέγξουμε και να εκμεταλλευόμαστε πραγματικά και στο έπακρο ό,τι μας φέρνει η ζωή, μας δίνει πίσω μια αίσθηση αυτονομίας», λέει η Cliff.
«Οι τρόποι με τους οποίους έχω δει πελάτες να το κάνουν αυτό περιλαμβάνουν το να βρίσκουν κοντινές περιπέτειες, να μαθαίνουν να μαγειρεύουν νέες κουζίνες ή απλώς να κάνουν τη δουλειά τους από το σπίτι όσο το δυνατόν πιο άνετη».
Μια άλλη συμβουλή που δίνει η Cliff στους πελάτες της είναι να δώσουν στους εαυτούς τους κάποια εύσημα για όλα όσα κάνουν και πετυχαίνουν παρά τις περιστάσεις. «Πάντα ενθαρρύνω τους πελάτες μου να γράφουν μια «done list» στο τέλος της εβδομάδας με όλα όσα έχουν διεκπεραιώσει. Ακούγεται απλό, αλλά η λήψη πέντε λεπτών για να καταγράψουμε όλα όσα έχουμε πετύχει μπορεί να μας βοηθήσει να καλλιεργήσουμε μια πιο θετική νοοτροπία και να χτίσουμε αυτοπεποίθηση», συμπληρώνει.
Ενώ η πανδημία είναι ένα μεγάλο συλλογικό πρόβλημα, καθημερινά είναι εύκολο να αφήσουμε μικρά πράγματα να μας ρίξουν, κάτι που θα μπορούσε να εμποδίσει την αισιόδοξη νοοτροπία μας. Για να καταπολεμηθεί αυτό, η Cliff προτείνει τη χρήση ενός εργαλείου που ονομάζεται γνωστική αναπλαισίωση, η οποία είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται συχνά στη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία. «Η ιδέα είναι να πάρουμε μια κατάσταση ή εμπειρία που μας προβληματίζει και να προσπαθήσουμε να τη δούμε μέσα από έναν πιο θετικό πρίσμα, ένα φακό ευγνωμοσύνης», εξηγεί η Cliff. «Επομένως, αντί να πεις «Πρέπει να δουλεύω από το σπίτι», μπορείς να το αναστρέψεις στο «Μπορώ να δουλέψω από το από το σπίτι», κάτι που το κάνει αυτόματα να μοιάζει σαν μια πιο φιλόξενη προοπτική.
Αν και το να αναδιατυπώνουμε την κατάστασή μας δεν επιλύει ή αλλάζει απαραίτητα την κατάσταση, μας βοηθά να παραμείνουμε θετικοί και να χτίσουμε ανθεκτικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να ανακάμψουμε πιο γρήγορα όταν προκύψουν άλλες προκλήσεις.
Συμβουλές και tips για να βρούμε τη χαρά και να παραμείνουμε θετικοί
Το Doomscrolling είναι μια συνήθεια, την οποία πολλοί από εμάς ακολουθήσαμε ασταμάτητα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά είναι καλό να γνωρίζουμε το περιεχόμενο και τα μέσα που καταναλώνουμε. Αντί να ξοδεύουμε ώρες στα τηλέφωνά μας ή να αποφασίζουμε τι θα δούμε στη συνέχεια στο Netflix, η Cliff προτείνει να ακούμε αισιόδοξα podcast, να διαβάζουμε βιβλία με αίσιο τέλος και να ασκούμε την πρακτική της ευγνωμοσύνης.
«Ίσως η πιο επιδραστική συνήθεια για την οικοδόμηση μιας θετικής προοπτικής είναι να ασκείς τακτικά την ευγνωμοσύνη», εξηγεί. «Μπορεί να ακούγεται λίγο κλισέ, αλλά η έρευνα έχει δείξει ότι οι πιο χαρούμενοι άνθρωποι είναι εκείνοι που είναι πιο ευγνώμονες για αυτά που έχουν. Μπορούμε να κάνουμε μια λίστα κάθε απόγευμα με τα πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες εκείνη την ημέρα ή να λέμε ένα ειλικρινές ευχαριστώ σε κάποιον που μας βοήθησε. Ακόμα και να αφιερώσουμε απλά λίγα δευτερόλεπτα για να εκτιμήσουμε τη στιγμή στην οποία βρισκόμαστε μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά».
Αν νιώθουμε λοιπόν, απογοητευμένοι και θέλουμε να βρούμε πάλι τη χαμένη χαρά μας, η καλύτερη συμβουλή της Cliff είναι να εστιάσουμε στο τι μας κάνει και τι όχι να αισθανόμαστε καλά καθώς περνούν οι μέρες και οι εβδομάδες. Ακούγεται απλό, αλλά συχνά είμαστε τόσο απασχολημένοι ή προσπαθούμε να συμβαδίσουμε με τους συνομηλίκους μας που στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε τι θα μας έκανε πιο ευτυχισμένους ή αγνοούμε τα σημάδια που μας λένε ότι κάτι δεν λειτουργεί. Το να παρατηρούμε απλώς τι μας κάνει καλό και να κάνουμε περισσότερο από αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να οικοδομήσουμε μια αίσθηση εμπιστοσύνης με τη διαίσθησή μας και να προσκαλέσουμε περισσότερη χαρά στη ζωή μας χωρίς να χρειάζεται να αναθεωρήσουμε τα πάντα», λέει η Cliff.