Τι είναι η κατακράτηση υγρών;
Σαν κατακράτηση υγρών ορίζεται κάθε κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός κρατά περισσότερο νάτριο και νερό από ότι χρειάζεται κανονικά με αποτέλεσμα την υπερβολική συσσώρευση νερού και άλλων υγρών στο κυκλοφορικό σύστημα, στους ιστούς και στις διάφορες κοιλότητες του σώματος. Η ισορροπία υγρών στο σώμα μας μπορεί να διαταραχθεί. Τα επίπεδα υγρών στο σώμα ρυθμίζονται από ένα περίπλοκο σύστημα ορμονών και ουσιών που δρουν και τα περιττά υγρά απομακρύνονται γρήγορα μέσω των νεφρών με τη μορφή των ούρων.
Αντίστοιχα, όταν η πρόσληψη και η επάρκεια υγρών είναι χαμηλή, ο ρυθμός παραγωγής ούρων μειώνεται. Η κατακράτηση εκδηλώνεται με αύξηση βάρους, πρήξιμο στην κοιλιά, την περιοχή των αστραγάλων και στα πόδια, ακόμα και στα χέρια. Μπορεί να διαπιστωθεί σε διαφορετικά σημεία του σώματος και για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Η κατάσταση αυτή συχνά χαρακτηρίζεται ως ανεπιθύμητη και προκαλεί αύξηση βάρους και δυσάρεστο αίσθημα πρηξίματος.
Πότε συνήθως εμφανίζεται;
-Κατά τη διάρκεια λίγες ημέρες πριν από την έμμηνη ρύση των γυναικών και κατά την ωορρηξία.
-Κατά την εγκυμοσύνη, λόγω αύξησης της παραγωγής της ορμόνης αλδοστερόνης και στην υπέρμετρη αύξηση των οιστρογόνων.
–Mε τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής όπως αντισυλληπτικά, κορτιζόνη, αγχολυτικά, και οπιούχα σκευάσματα
-με την υπερβολική κατανάλωση αλατiού είτε σαν πρόσθετο στο φαγητό ή εισπράττοντας περισσότερο αλάτι μέσω επεξεργασμένων τροφίμων όπως αλλαντικά, καπνιστά κρέατα, ξηροί καρποί, τουρσιά, κέτσαπ, μουστάρδα, σάλτσες, πατατάκια.
– λόγω ανεπαρκούς κατανάλωσης νερού .Η ανεπαρκής κατανάλωση νερού μπορεί να οδηγήσει σε κατακράτηση υγρών. Ο οργανισμός για να διώξει το νάτριο από τον οργανισμό, το οποίο είναι υπεύθυνο για την κατακράτηση, χρειάζεται αρκετό νερό.
-Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης εξαιτίας των ορμονολογικών διαταραχών που παρατηρούνται στον οργανισμό των γυναικών.
-Στην κακή κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου που έχει ως αποτέλεσμα το πρήξιμο στα πόδια και την κατακράτηση υγρών.
– Όταν μεταβάλλονται τα επίπεδα της πίεσης στο εσωτερικό των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων που ονομάζονται τριχοειδή αγγεία. Κατακράτηση μπορεί να συμβεί επίσης εάν υπάρχει διαρροή στα τριχοειδή αγγεία και απελευθερωθούν υγρά στα μικρά κενά που υπάρχουν μεταξύ των κυττάρων.
– όταν υπάρχει δυσλειτουργία στο λεμφικό σύστημα: Η βασική λειτουργία του λεμφικού συστήματος είναι να αποστραγγίζει υγρά από τους ιστούς και να τα κατευθύνει προς το αίμα. Εάν απελευθερωθεί μεγάλη ποσότητα υγρών από τους ιστούς το λεμφικό σύστημα «υπερφορτώνεται» και αδυνατεί να
διαχειριστεί τον όγκο των υγρών, με αποτέλεσμα αυτά να συσσωρεύονται γύρω από τους ιστούς. Επίσης να υπάρχει κάποια δυσλειτουργία στο λεμφικό σύστημα που να μην του επιτρέψει να διοχετεύσει τα υγρά στο αίμα, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση υγρών και το πρήξιμο σε διάφορα σημεία του σώματος, όπως η κοιλιά, οι αστράγαλοι και τα πέλματα.Η κακή κυκλοφορία του αίματος αλλά κυρίως της λέμφου, μπορεί να οδηγήσει σε κατακράτηση υγρών, που συχνά συνοδεύεται και από εμφάνιση κυτταρίτιδας
– Όταν υπάρχει πρόβλημαστην καρδιά: Αν η καρδιά παρουσιάζει ανεπάρκεια παρατηρείται μεταβολή στην πίεση, η οποία συχνά οδηγεί σε σοβαρή κατακράτηση υγρών.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η κατακράτηση υγρών;
-Με το να διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα. Με τα παραπάνω κιλά μειώνεται η έκκριση της γυναικείας ορμόνης προγεστερόνη λόγω του ότι καταστέλλεται η δράση του συστήματος διούρησης.
– Αυξήστε την πρόσληψη πρωτεϊνών: Ο οργανισμός χρειάζεται επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών προκειμένου να ρυθμίζονται τα επίπεδα υγρών. Η αποχή από την κατανάλωση πρωτεϊνών ή η πολύ χαμηλή πρόσληψη δυσκολεύει τη μετακίνηση των υγρών από τους ιστούς στα τριχοειδή αγγεία, οδηγώντας έτσι στην κατακράτηση.
-Μειώνοντας την κατανάλωση αλατιού. Αντί για αλάτι , χρησιμοποιείστε χυμό λεμονιού, βότανα, ξύδι,μυλόξυδο, μυρωδικά, προκειμένου να δώσουν γεύση στο φαγητό.
-Αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα.
-Καταναλώστε τροφές πλούσιες σε κάλιο όπως η μπανάνα, οι πατάτες, οι γλυκοπατάτες, το ροδάκινο, οι σταφίδες, τα παντζάρια, και μαγνήσιο (φρούτα, πράσινα λαχανικά, όσπρια, θαλασσινά, δημητριακά ολικής άλεσης) τα οποία βοηθούν στην εξάλειψη της κατακράτησης υγρών.
-Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά, τα οποία είναι πλούσια σε νερό και έχουν διουρητική δράση με αποτέλεσμα να βοηθούν στην αντιμετώπιση της κατακράτησης υγρών όπως το καρπούζι, το αγγούρι, οι φράουλες , το σέλινο. Eιδικά το καρπούζι, εξαιτίας της πολύ υψηλής περιεκτικότητας σε νερό που έχει, είναι μία πολύ καλή επιλογή φρούτου είτε για σνακ είτε για βραδινό προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατακράτηση υγρών!
-Καταναλώστε πιο συχνά ψάρια αντί κρέας, τα οποία αποτελούν μια από τις καλύτερες διατροφικές πηγές λινολεϊκού οξέος, το οποίο βοηθάει στην καταπολέμηση του λίπους και την κατακράτηση υγρών.
-Καταναλώστε περισσότερο νερό (τουλάχιστον 1,5-2 λίτρα νερό την ημέρα), τσάι και υγρά που καθαρίζουν και αποτοξινώνουν τον οργανισμό και βοηθούν στην απομάκρυνση του νάτριου.
-Περιορίστε την καφεΐνη σε οποιαδήποτε μορφή (καφές, αναψυκτικά) και μην πίνετε πάνω από 2 καφέδες την ημέρα.
– Αποφύγετε τα γλυκά. Η ζάχαρη αυξάνει τα επίπεδα ινσουλίνης, η οποία μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να αποβάλλει το πλεονάζον νάτριο και κατ΄επέκταση τα περιττά υγρά.
-Γυμναστείτε συστηματικά . Η άσκηση βοηθάει, αφού ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος και της λέμφου. Παράλληλα, βοηθάτε και στη μείωση της κυτταρίτιδας.
-Περιορίστε το αλκοόλ: Το αλκοόλ προκαλεί αφυδάτωση στον οργανισμό.
-Αποφύγετε όσο μπορείτε το κάπνισμα.
Extra tip
Διουρητικά βότανα που βοηθούν το σώμα να αποβάλλει φυσικά και ήπια τη περίσσεια νατρίου και νερού:είναι η συμήδα, το πράσινο τσάι, η τσουκνίδα,ταραξάκος, ο μαιντανός.
Μην ξεχνάτε ότι για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κατακράτηση υγρών πρέπει αρχικά να είναι γνωστή η αιτία που την προκάλεσε!
Για μια ολοκληρωμένη καθοδήγηση στη διατροφή σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κλινική διαιτολόγο-διατροφολόγο Σοφία Κόντη μέσω e-mail info@hnbdiet.gr ή μέσω Instagram.
